تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی دندان | کدام بهتر است ؟

از مهم ترین انواع تفاوت های کامپوزیت و ارتودنسی دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی دندان در مواد مورد استفاده و نحوه انجام: در مراحل ارتودنسی دندان، براکت ها به همراه سیم هایی روی دندان ها قرار می‌ گیرند و به صورت اساسی موقعیت دندان و فک را اصلاح می کنند؛ اما در کامپوزیت، مواد خمیری شکل روی دندان قرار می گیرند و با توجه به فرم فک و دیگر دندان ها، شکل داده می شوند. کامپوزیت می تواند مشکلاتی مثل شکستگی، تغییر رنگ و کج بودن جزئی دندان ها را بپوشاند.
دندان های هدف کامپوزیت و ارتودنسی: کامپوزیت بیشتر برای دندان های جلویی مورد استفاده قرار می گیرد و ظاهر دندان هایی که بیشتر در معرض دید هستند را بهبود می دهد. در حالی که در ارتودنسی دندان موقعیت تمام دندان ها شامل دندان های جلویی و دندان های آسیاب اصلاح می شود.
تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی دندان از نظر کاربردها: از مهم ترین انواع تفاوت ارتودنسی و کامپوزیت از لحاظ کاربردها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اصلاح فاصله نامناسب دندان‌ ها: اگر فاصله بین دندان ها بسیار زیاد باشد، تنها ارتودنسی می تواند آن را برطرف کند؛ اما برای فاصله های جزئی دندان‌ های جلویی می توان از کامپوزیت نیز استفاده نمود.
- اصلاح مشکلات فک: ناهنجاری های فک از جمله جلو بودن فک بالا یا پایین، به کمک ارتودنسی برطرف می شوند و کامپوزیت نقشی در درمان آنها ندارد.
- اصلاح کوتاهی برخی دندان‌ ها: اگر برخی از دندان ها نسبت به دندان های دیگر کوتاه هستند و به طور کلی دندان هایتان ظاهر یکدستی ندارند، کامپوزیت روش مناسبی است. کامپوزیت می تواند اندازه و ظاهر دندان ها را یکدست کند.
- مرتب کردن دندان ها و اصلاح شلوغی آنها: نامرتب بودن دندان ها با فشاری که از طریق تجهیزات فلزی ارتودنسی وارد می شود، قابل اصلاح است و برای برطرف کردن این مشکل، کامپوزیت چندان کارآمد نخواهد بود.
- اصلاح شکستگی یا لب پر شدن دندان‌ ها: گاهی در اثر گاز زدن و جویدن غذاهای سفت یا وارد شدن ضربه و فشار به دندان، ممکن است دندان دچار شکستگی یا لب پر شدگی شود. در این شرایط کامپوزیت می تواند ترک خوردگی یا لب پر شدن دندان را بپوشاند.
- اصلاح رنگ نامناسب دندان: ارتودنسی نمی تواند بر رنگ و درخشش دندان ها اثر بگذارد؛ اما به کمک کامپوزیت می توان لکه ها و تغییرات رنگی که بر سطح دندان مشاهده می شوند را برطرف نمود. بنابراین اگر دندان تان در اثر خوردن خوراکی‌ های رنگی، استعمال دخانیات، ابتلا به بیماری های خاص و مصرف بعضی داروها دچار تغییر رنگ شده، می توانید به کمک کامپوزیت آن را بپوشانید.

تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی دندان در مدت زمان درمان: تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی دندان از نظر مدت زمان درمان، برای بسیاری از افراد مهم است. چراکه خیلی از افراد حوصله مدت درمان طولانی را ندارند و می خواهند در کوتاه ترین زمان ممکن نتیجه بگیرند. ارتودنسی دندان معمولا دشوارتر و زمان بر تر از کامپوزیت است. مدت زمان ارتودنسی بین ۶ ماه تا ۳ سال است و مدت دقیق آن با توجه به نوع و شدت ناهنجاری، سن فرد و روش ارتودنسی متفاوت است. در حالی که کامپوزیت با توجه به واحدهای درخواستی، یک یا دو جلسه یک ساعته زمان می برد.
مقایسه آسیب‌ های ناشی از کامپوزیت و ارتودنسی: تجهیزات ارتودنسی دندان (براکت ها) ممکن است با لثه و لب‌ ها تماس پیدا کرده و زخم و آفت ایجاد کنند. اما چنین آسیب هایی در کامپوزیت مشاهده نمی شود.
تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی دندان در دوام و ماندگاری نتیجه: اگر ارتودنسی دندان نزد یک دندانپزشک متخصص و در مرکز ارتودنسی معتبر انجام گیرد و فرد به طور دقیق و محتاطانه توصیه های ایشان را در مورد مراقبت های بعد از ارتودنسی را رعایت کند، ماندگاری نتیجه ارتودنسی دائمی و مادام العمر است؛ اما کامپوزیت دندان حتی در صورت انجام دقیق مراقبت ها، حداکثر ۷ تا ۱۰ سال ماندگاری دارد و پس از آن باید ترمیم یا در صورت آسیب، تعویض شود.

تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی دندان از نظر هزینه درمان، بسیار قابل توجه است. در واقع در برآورد هزینه باید سن فرد، نوع و شدت ناهنجاری که قصد درمان آن را دارید، در نظر گرفته شود. همچنین در برآورد هزینه کامپوزیت، تعداد دندان های هدف درمان و جنس دندان نیز مطرح می شود.
 در واقع در مقایسه هزینه این دو روش درمانی می توان گفت هزینه کامپوزیت کمتر از هزینه درمان طولانی مدت ارتودنسی است؛ اما هزینه کامپوزیت به صورت نقدی و یکجا باید پرداخت شود. در حالی که هزینه ارتودنسی دندان، یک پیش پرداخت دارد و در طی مدت درمان نیز، اقساطی را شامل می شود. در این صورت فرد بابت پرداخت هزینه ارتودنسی تحت فشار نخواهد بود و می تواند در طی زمان آن را بپردازد. با توجه به نتیجه مادام العمر و اساسی این روش، هزینه بالاتر آن نسبت به کامپوزیت، کاملا معقول است.

به طور کلی هرچه سن فرد پایین‌ تر باشد، انجام ارتودنسی دندان، راحت‌ تر کم و هزینه‌ تر است و برای درمان مشکلات فکی توصیه می‌ شود افراد قبل از رسیدن به سن بلوغ مراجعه کنند. اما کامپوزیت دندان بهتر است بعد از ۱۸ سالگی انجام شود که رشد استخوان‌ های فک و دندان‌ ها کامل شده است. اگر کامپوزیت قبل از ۱۸ سالگی انجام شود، این امکان وجود دارد که رشد فک، تغییرات نامناسبی را در ظاهر دندان‌ های کامپوزیت شده پدید آورد. همچنین توصیه می شود افراد قبل از ۲۵ سالگی برای کامپوزیت اقدام کنند تا دندان هایشان از سلامت بیشتری برخوردار باشد و بتوان بدون نیاز به تراشیدن مینای دندان، آن را کامپوزیت کرد.

به طور معمول هر روش درمانی در دندانپزشکی با کمی درد و ناراحتی همراه است. هر دو روش های کامپوزیت و ارتودنسی دندان معمولا با کمک بی حسی انجام می شوند تا فرد درد زیادی را احساس نکند؛ اما به طور کلی درد هیچ یک از این دو روش تا حدی زیاد نیست که برای فرد غیر قابل تحمل باشد.
معمولا زمانی کامپوزیت دندان، درد زیادی را به همراه دارد که به رشته های عصبی یا بافت لثه آسیب برسد و یا دندان ها پوسیده شده و بافت لثه تحلیل رود. این مشکل بیشتر در اثر کم تجربه بودن دندانپزشک ایجاد می شود. بنابراین با مراجعه به یک دندانپزشک ماهر و با تجربه می توانید از بروز آن پیشگیری کنید. همچنین در مورد ارتودنسی، از زمانی که تجهیزات آن در دهان قرار می گیرند، تا چند روز احساس درد و ناراحتی طبیعی است و با مسکن هایی که پزشک تجویز می نماید، می توان آن را کنترل نمود. در هر صورت از بابت درد این دو روش نگران نباشید و با مراجعه به یک دندانپزشک خوب، از بروز درد و عوارض جلوگیری به عمل آورید.

رعایت بهداشت و مراقبت از ارتودنسی دندان، معمولا سخت تر از کامپوزیت است؛ چرا که در ارتودنسی، وجود سیم‌ ها و براکت‌ ها تمیز کردن دندان‌ ها را دشوار می‌ کند و ممکن است با باقی ماندن ذرات غذا، دندان‌ ها دچار پوسیدگی شوند. البته پس از انجام کامپوزیت نیز خوردن غذاهای سفت و خوراکی های رنگی ممنوعیت دارد و باید به طور منظم از مسواک و نخ دندان استفاده شود.

این سوال مهمی است که در ذهن بسیاری از افراد ایجاد می شود. در حقیقت نمی توان گفت که کدام یک از این روش ها بهتر هستند؛ بلکه هر کدام تاثیرات به خصوصی دارند و برای رفع برخی از مشکلات دهان و دندان اجرا می شوند. همچنین گاهی ممکن است پزشک برای رفع نواقص دندان توصیه کند هر دو روش را انجام دهید؛ بدین صورت که ابتدا ارتودنسی کنید و سپس نواقص باقی مانده را به کمک کامپوزیت پوشش دهید.

- افرادی که دندان هایشان ترک خورده یا شکسته است.
- افرادی که دندانشان دچار تغییر رنگ شده و زرد یا قهوه ای دیده می شود.
- کسانی که دندانشان کج است یا فاصله نسبتا زیادی با دیگر دندان ها دارد.
- افرادی که دندان‌ هایشان کوتاه و بلند هستند؛ ارتفاع یکسانی ندارند و یکدست نيستند.
- به طور کلی اگر موقعیت فک و دندان ها مشکل چندانی ندارد، نقص های ظاهری جزئی دندان را می توان با کامپوزیت برطرف کرد.

- افرادی که دندان‌ هایشان فاصله نامناسبی دارد.
- افرادی که دندان‌ هایشان نامرتب است.
- افرادی که فک بالا یا پایینشان عقب تر یا جلوتر از حالت نرمال است.
- افرادی که دچار ازدیاد دندانی هستند.

با بررسی تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی دندان، دانستیم که این دو روش نه در مقابل هم، بلکه مکمل هم هستند. اگرچه انجام همزمان کامپوزیت و ارتودنسی دندان ممکن نیست؛ اما در صورت وجود مشکلات متعدد، ممکن است دندانپزشک توصیه کند پس از اصلاح موقعیت و فواصل دندان ها و رفع مشکلات فکی با ارتودنسی، کامپوزیت نیز انجام شود تا رنگ و ظاهر دندان‌ ها، شکل زیبایی پیدا کند. خوب است بدانید انجام ارتودنسی کمک می کند دندان های کمتری نیاز به کامپوزیت داشته باشند و نتیجه، رضایت بخش تر باشد.

توصیه نهایی
توصیه نهایی ما این است با توجه به تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی دندان، برای انتخاب مناسب ترین روش درمانی، به یک دندانپزشک متخصص و با تجربه مراجعه فرمایید. ایشان می توانند با توجه به سن شما و نوع و شدت ناهنجاری تان، تشخیص دهند که کدام روش درمانی کارآمدتر خواهد بود. همچنین با مراجعه به یک فرد متخصص، نگرانی از بابت درد و عوارض ناشی از این روش ها نخواهید داشت.